‘Wij kunnen de energietransitie versnellen’
We botsen hard op de grenzen van de groei, wat de energietransitie noodzakelijk maakt. Alleen, ook daarin stuiten we op grenzen. Zie de netcongestie die bedrijven hindert bij de verduurzaming en zie de stikstofcrisis die een obstakel vormt bij de uitbreiding van het elektriciteitsnet. De oplossing voor deze patstelling heet ProCalor. ‘Het is geniaal in z’n eenvoud.’
Het is nogal wat: de belofte om een oplossing te bieden voor een van de hoofdpijndossiers van deze tijd, te weten de netcongestie. Bedrijven die in de strijd tegen klimaatverandering willen verduurzamen, vinden in dit nobele streven een enorm struikelblok op hun pad als blijkt dat ze achteraan in de rij moeten aansluiten voor extra elektriciteit. Het gaat zelfs zover dat nieuwbouwwijken moeten hopen dat het goed komt met de stroomvoorziening, en dat terwijl ze geheel uitstootvrij met het oog op een schone toekomst zijn. Het goede nieuws: in het Brabantse Veghel kennen ze een even eenvoudige als innovatieve oplossing voor woningen, die indirect ook het elektriciteitsnet ontziet. Thymen Kristen, manager vastgoedverduurzaming van ProCalor: ‘Onze aanpak kent drie pijlers: verhoging van het wooncomfort, verlaging van de energiekosten plus een antwoord op de netcongestie.’
Drie vliegen in één klap: wat is het geheim? ‘Simpele natuurkunde’, zegt Thymen. ‘Helemaal geen hightech, eerder lowtech: geniaal in z’n eenvoud. Bij ons gaan warmte en elektriciteit hand in hand, ze vormen een gelukkig huwelijk. Ons systeem opereert tussen de min 10 en plus 20 graden. Door water te bevriezen en vervolgens te ontdooien komt er exponentieel veel energie vrij, genoeg om water 18 graden te verwarmen. Dat wij door de vorstgrens gaan: daar zit onze kracht. Dit spelletje van energieopslag met bevriezen en ontdooien spelen wij continu. Zo bereik je een superhoog aandeel in hernieuwbare energie, tegen lage kosten en 100 procent duurzaam. Centrale hoog- en middentemperatuurwarmtenetten halen hun energie vaak van gascentrales of afvalverbranding. Dat is zeker niet volledig duurzaam en brengt bovendien veel energieverlies met zich mee voordat de warmte de woning bereikt. Dit resulteert vaak in hogere energiekosten voor bewoners. Ons systeem is daarentegen decentraal, opereert op lage temperaturen en is uiterst energie-efficiënt, met een hoofdrol voor onze grondbuffer.’
Het concept van ProCalor, Spaans voor ‘voor warmte’, omvat een comfortsysteem in de woning en een ZLT-bronsysteem erbuiten, waarbij ZLT staat voor ‘zeer lage temperaturen’. ‘Het bronsysteem haalt warmte uit de directe omgeving, uit bodem, water en lucht, en dient tevens voor kortcyclische opslag, als een soort batterij voor warmte die in de grond wordt gebufferd. Zo kan het overdag energie genereren en komt die ’s avonds ter beschikking als iedereen thuis is. Een dag-nachtcyclus die de warmtevraag op elk moment kan invullen. De warmtepomp in de woning verhoogt de warmte verder en met het afgiftesysteem kun je de woning niet alleen verwarmen in de winter, maar ook koelen in de zomer. Verder verwarmt de warmtepomp het tapwater.’ Bij eventuele tekorten wordt elektriciteit ingekocht bij de energieleverancier en bij een teveel wordt er teruggeleverd aan het net. ‘Met een minimale belasting, want we verlagen de elektriciteitsvraag van onze grootverbruikersaansluiting op het laagspanningsnet door de warmtepompen te sturen op beschikbare elektriciteit.’
Waar de traditionele warmtenetten niet overal in Nederland toepasbaar zijn, is het concept van ProCalor wel overal te installeren en bovendien makkelijk schaalbaar: van één woning tot een hele woonwijk. ‘Zowel bij gestapelde bouw als bij grondgebonden bouw en zowel bij bestaande bouw als bij nieuwbouw’, zegt Thymen. Met een belofte die telt: ‘Wij kunnen de energietransitie versnellen om samen de duurzaamheidsdoelen van 2030 en 2050 te halen, want ons concept functioneert met positieve resultaten. Het energiemanagementsysteem zorgt voor een slimme, datagedreven sturing om vraag en aanbod van energie in evenwicht te brengen en zo netcongestie te voorkomen.’ De bouwwereld is van nature behoudend en kiest meestal voor wat bekend en bewezen is. ‘Het is eerst zien en dan geloven. Wij lopen voorop in de energietransitie en tonen aan dat innovatie mogelijk is. Hoewel de markt soms vooral de risico’s ziet, bewijzen wij dat duurzame alternatieven niet alleen haalbaar maar ook succesvol zijn. Zij denken: wat kunnen we en wat kennen we?’ Terwijl de boel in deze tijd van noodgedwongen vernieuwing juist niet bij het oude moet blijven. ‘Wij timmeren hard aan de weg omdat het anders móét.’
‘Wij zorgen voor een lagere energierekening, meer wooncomfort en minder netcongestie’
Gelukkig heeft ProCalor zijn visitekaartje afgegeven met een project dat andere klanten zal overtuigen. In de wijk Hilversumse Meent heeft het bedrijf meegewerkt om zeventien woningen aardgasvrij te maken. Bij vier woningen gaven de bewoners geen toestemming. Thymen snapt wel hoe dat komt. ‘Rond warmtenetten hangt een negatief beeld, met name door de vrees dat de energiekosten omhooggaan. Maar die gaan met ons systeem juist omlaag. Zoals gezegd: we zorgen voor een lagere energierekening, meer wooncomfort en minder netcongestie. Een win-win-winsituatie.
Iets waar potentiële klanten zoals vastgoedonderhoudsbedrijven, woningcorporaties en projectontwikkelaars wel oren naar hebben nu ze in Hilversum met eigen ogen kunnen zien dat het functioneert. Kan de particulier ook profiteren? ‘Zeker, al richten wij ons op collectieven, particulier of niet, vanaf vijf bewoners’, zegt Thymen. ‘Hoe meer afnemers, hoe aantrekkelijker het bronsysteem economisch wordt. We bieden twee standaardoplossingen: een voor flats en een voor grondgebonden huizen. Daarmee kun je verrassend veel energie uit de directe omgeving halen.’
ProCalor
Thymen Kristen