Een vruchtbare tip voor duurzaam ondernemen: ga netwerken

De steenfabriek van MBI De Steenmeesters in Kampen zorgt met twee windmolens en duizenden zonnepanelen zelf grotendeels voor zijn eigen groene stroom. ‘In samenwerking met anderen komen mooie initiatieven tot stand.’ Enthousiast verhaalt CEO Marcel Bettonvil over de ontdekkingstocht in verduurzamen.

Terrastegels voor een restaurant of tuin, bestrating voor een nieuwe woonwijk, vloer- en wandtegels voor een autobedrijf, op allerlei plekken helpt MBI De Steenmeesters met de inrichting van buiten- en binnenruimtes. In Nederlanddraaien de beton fabrieken op volle toeren voor de productie van stenen, tegels en stoepranden. Dat het bedrijf dat doet met veel oog voor duurzaamheid blijft niet onopgemerkt, vertelt Marcel trots. ‘In Zwolle zijn we in maart uitgeroepen tot havenondernemer van het jaar.’ MBI is een bedrijf dat duidelijk vooruitkijkt en innoveert en voortdurend streeft naar een duurzame toekomst, aldus de jury.

Of het nu gaat om de productsamenstelling, het proces van productie en logistiek, het project van de klant, de productlevensduur of people (werknemersbeleid), het duurzaamsheidsbeleid van het bedrijf is gebaseerd op deze vijf pilaren, de vijf P’s waarin de belangrijkste aspecten van het bedrijf naar voren komen. Een gestructureerde aanpak is daarbij volgens Marcel een belangrijke sleutel tot succes. ‘Wil je als bedrijf verduurzamen, dan is het raadzaam dat intern goed te organiseren, dat geeft houvast. Op verschillende plekken in het bedrijf werken we aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en een mvo-stuurgroep bewaakt daarbij de samenhang. Verschillende elelementen van  de sustainable development goals van de Verenigde Naties zijn gegroepeerd in de vijf pilaren van ons duurzaamheidsbeleid en op basis daarvan bepalen we waarop we zelf de focus leggen.’

MBI kijkt niet alleen naar het eigen product en proces, maar ook wat projecten kunnen bijdragen. Zo wordt bij gezondheidsinstituut City Health gekeken hoe de openbare ruimte kan worden aangepast aan de klimaatverandering, onder andere met waterdoorlatende en open bestrating met goede waterafvoer en minder hittestress in de stad. Dit gebeurt in samenwerking met andere bedrijven die bijdragen aan de gezonde buitenruimte in de stad.

Idee van de buurman

Een mooi voorbeeld bij de procespilaar van MBI vindt Marcel de energietransitie in Kampen. ‘Dat begon met een idee van onze buurman-ondernemer. Hij onderzocht de mogelijkheden van windenergie, maar had zelf op zijn terrein geen plek voor windmolens. Wij wel en zo kwamen ze er toch.’ Vrij uniek is dat MBI de stroom van de windmolens eerst benut voor de eigen steenfabriek. Slechts de reststroom wordt geleverd aan het net. Met ook nog de aanleg van ruim vijfduizend zonnepanelen hoeft de fabriek in Kampen alleen nog groene stroom in te kopen als het niet waait of de zon niet schijnt.

Een ander mooi voorbeeld is de verduurzaming van het betonproduct van MBI. Het bedrijf ontwikkelde CemSaver: beton waarbij 30 procent minder cement wordt gebruikt. Omdat een deel van het cement dat gebruikt wordt sowieso niet reageert, kan het beter vervangen worden door iets anders. Ook zorgen milieuvriendelijke hulpstoffen dat de lijmkracht van het cement wordt vergroot. Marcel: ‘We kunnen de meeste winst behalen met reductie van de scope 3-emissies en met deze maatregel zetten we daarin een goede stap. Deze verduurzamingsstap heeft bovendien een mooi neveneffect: door de inflatie is cement aanzienlijk duurder geworden, waardoor we met deze maatregel nu ook kosten besparen.’

Twee sporen

‘Wat kun je zélf doen’, dat is volgens Marcel een belangrijke vraag bij verduurzaming. De integrale milieu-impact zit voor een groot deel in de grondstoffen die we inkopen, maar we wachten niet af; we kijken wat we al zelf kunnen doen. Soms wordt te veel verwacht van nieuwe technologie, meent hij. In de betonindustrie wordt nu bijvoorbeeld gekeken naar nieuwe bindmiddelen of de langdurige opslag van CO₂ vanuit de cementindustrie. ‘Het is verstandig om te kiezen voor een tweesporenbeleid; nieuwe technologie kan behulpzaam zijn, maar vergeet ook niet te kijken wat mogelijk is op basis van de huidige technologie. Het loont om een benchmark uit te voeren.’

‘Nieuwe technologie kan behulpzaam zijn, maar vergeet ook
niet te kijken wat mogelijk is op basis van de huidige technologie’

Daarnaast heeft Marcel nog een andere tip: ‘Ga netwerken, kijk over je eigen grenzen heen’. Samenwerken in je branche levert volgens hem veel op. Hij spreekt uit ervaring. Deelname aan het bestuur van brancheorganisatie Betonhuis en de stuurgroep voor het Betonakkoord – een akkoord voor duurzame groei van de sector – verbreedden zijn blik. Het bracht hem in contact met andere ondernemers uit bijvoorbeeld de aannemerij en de toeleveranciers, en ook met overheden zoals ministeries, gemeenten, Rijkswaterstaat en het Rijksvastgoedbedrijf. Zijn stelling in de netwerkbijeenkomsten was: ‘Niemand in deze zaal kent alle initiatieven die er wereldwijd zijn om beton duurzaam te maken’, wat in de persoonlijke contacten ook werd bevestigd. Dus het loont om breed te kijken wat er speelt.

Geduld en goed onderzoek

Verduurzamen is niet eenvoudig. Zo loopt ontwikkeling van technologische oplossingen nog regelmatig vast. Na succes in het laboratorium is de stap naar grootschalige productie vaak lastig. Een veelvoorkomend struikelblok is de businesscase. Dikwijls lukt het niet om de technologie rendabel te maken. Waar zet je als ondernemer op in? Welke innovaties zijn kansrijk? Geduld en goed onderzoek zijn nodig om slimme keuzes te maken, meent Marcel.

Veel uitdagingen dus, maar wel uitdagingen die Marcel energie geven. ‘Het is niet altijd makkelijk, maar wel heel leuk om samen met partners te puzzelen aan oplossingen.’ De goedlachse CEO verontschuldigt zich. Hij kan nog uren over het onderwerp doorpraten, maar andere gesprekken wachten. Op naar mooie nieuwe plannen voor het steenbedrijf. En op naar nieuwe goede stappen voor het milieu.

Marcel Bettonvil
MBI De Steenmeesters