‘Ze dragen hun steentje bij aan de productiviteit’
Een duurzame samenleving draait om de drie p’s: people, planet, profit. Een maatschappij waarin iedereen meedoet, met oog voor natuur en milieu en met bedrijfswinsten om de economie draaiend te houden. IBN bekommert zich vooral om die eerste p en doet dat met een vierde: passie. Daar kan het mkb veel profijt van hebben.
IBN bestaat ruim dertig jaar en wat begon als werkgever evolueert naar werkbemiddelaar. Het was in Noordoost-Brabant de uitvoeringsinstantie van de Wet sociale werkvoorziening, maar sinds de invoering van de Participatiewet in 2015 verschuift die rol. De Participatiewet beoogt iedereen zo veel mogelijk te laten deelnemen aan de samenleving en in het eigen onderhoud te voorzien. Algemeen directeur Maarten Gielen van IBN kan dat alleen maar toejuichen. ‘We maken de transitie door van wat vroeger de sociale werkvoorziening heette naar een werkontwikkelbedrijf. Er hangt een aantal bedrijven onder onze organisatie, waaronder schoonmaak, groenvoorziening, catering, productie, assemblage en een kwekerij, waar mensen voorheen altijd bleven werken. Tegenwoordig bereiden we hen vooral voor op een reguliere arbeidsplaats bij met name het midden- en kleinbedrijf. We worden steeds meer een re-integratiebedrijf en een baan bij ons fungeert als springplank voor een baan elders. Dat gaat heel goed en doet veel voor het zelfvertrouwen van de medewerker, die zich gewaardeerd voelt. Omgekeerd is het mkb er zeer mee geholpen in deze tijden van personeelstekorten.’
Een win-winsituatie dus, maar wel eentje die wat overtuigingskracht vereist. ‘Het is zo dat alle regelgeving ondernemers weleens te veel wordt en dat geldt zeker voor ondernemers met een kleiner bedrijf.’ Vandaar dat ze terughoudend zijn om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven, want ook daar komt wat bureaucratie bij kijken. Dat obstakel kunnen Maarten en de zijnen slechten. ‘Een bedrijf ontvangt loonkostensubsidie, die wij regelen. En natuurlijk zijn mkb’ers bang voor langdurige ziekte, maar daar bestaat een no-riskpolis voor die wij ook voor je afsluiten. Wat het inhuren van onze medewerkers betreft nemen wij alle regeldruk weg. Verder hoef je iemand niet meteen in dienst te nemen, maar bieden we de mogelijkheid van detachering. Zo kun je stap voor stap, heel laagdrempelig, beginnen.’
20 procent van de ondernemingen en organisaties in de omgeving waar IBN actief is – de gemeentes Bernheze, Boekel, Land van Cuijk, Maashorst, Meierijstad en Oss – is al overtuigd, de overige 80 procent moet nog ervan doordrongen raken dat ook hun businessmodel gebaat is bij deze pool van personeel. ‘Natuurlijk willen we hen graag meekrijgen. Niet uit liefdadigheid maar uit volwaardigheid, want de ervaring leert dat onze medewerkers wel degelijk hun steentje bijdragen aan de productiviteit’, zegt Maarten. ‘Maar óók niet simpelweg omdat bedrijven er financieel wijzer van worden, we verlangen wel commitment. Je moet bereid zijn er tijd in te investeren, bedenken hoe het past binnen je organisatie, goed erover communiceren met je personeel en waar nodig de werkinstructies aanpassen. Het vergt dus tijd, aanpassing en begeleiding, maar ook daar helpen wij bij. Want je kunt wel blijven zoeken naar het schaap met de vijf poten, de vraag is of je die ooit zult vinden en met zo’n vijfde poot is die natuurlijk ook niet perfect! Terwijl je met onze medewerkers zult zien dat het een zinvolle investering is. Het is financieel verantwoord en levert zelfs geld op. Bovendien is het positief voor het beeld van je organisatie en bevordert het je kansen bij opdrachten voor de overheid.’
Om zijn woorden kracht bij te zetten schetst Maarten een voorbeeld uit de praktijk. ‘Spierings is een bedrijf dat van die enorme hijskranen bouwt, met vierhonderd man personeel op mbo- en hbo-niveau. Die deden ook klusjes waarvoor ze overgekwalificeerd waren, zoals een lamp of stopcontact bevestigen. Nu doen de assistent-monteurs dat, zoals ze daar heten. Zij doen er weliswaar langer over, maar dan wel voor een lager uurtarief. En doordat het overige personeel zich helemaal op zijn eigen werk kan richten, is de arbeidsproductiviteit toch omhooggegaan. Plus de werknemerstevredenheid, want iedereen werkt het liefst op zijn eigen niveau en mijdt minder uitdagende klusjes. Daarnaast heeft het bedrijfsprofiel een positieve impuls gekregen.’ Nog een voorbeeld, nu van de andere kant. ‘Anita deed binnen de vestiging van IBN jarenlang hetzelfde werk en nam nooit een blad voor de mond. Nu bouwt ze bij Spierings complete hijskranen en heeft ze een metamorfose ondergaan. Ze is hartstikke trots en werkt zich een slag in de rondte. Dat was voor mij een eyeopener. Iedereen wil voor vol worden aangezien en ook Anita had veel onbekende talenten.’
‘Wij ruimen de bureaucratie grotendeels op en doen er alles aan om de plaatsing zo makkelijk mogelijk te maken’
Om de stap naar de werkgever buiten IBN zo soepel mogelijk te laten verlopen, doorloopt een kandidaat een ruime voorbereidingsfase bij IBN. ‘Dat zorgt voor een goede landing’, zegt Maarten. ‘We plaatsen mensen in een passende werk-leerlijn voor maximaal twee jaar om medewerkersvaardigheden en vakvaardigheden te ontwikkelen en ze uiteindelijk zo regulier mogelijk te laten uitstromen. Op termijn is het de bedoeling dat ze in vaste dienst komen bij het bedrijf. Dat gebeurt in de meeste gevallen ook en dan ontwikkelen ze zich tot volwaardige medewerkers, die gewoon op open dagen rondlopen in de bedrijfskleding. Nogmaals: iedereen wil serieus genomen worden, dat er naar je wordt geluisterd.’ Of zoals IBN zijn visie op de eigen website verwoordt: ‘Iedereen doet mee is het nieuwe normaal.’ Want iedereen heeft talent.
Om werkgevers over de streep te trekken, verzorgt IBN inspiratiebijeenkomsten met het bedrijvennetwerk AANtWERK. ‘We komen drie of vier keer per jaar bijeen met een netwerk van zo’n honderdvijftig werkgevers die inclusief willen ondernemen.
Daarbij geven we workshops, onder andere over de complexe regelgeving, en we laten ondernemers aan het woord om hun goede ervaringen met onze medewerkers te delen. We begrijpen heel goed dat het midden- en kleinbedrijf wat terughoudend is. Vaak is de eigenaar hands-on en rijdt hij desnoods nog zelf op de vrachtwagen. Mensen plaatsen vraagt tijd en ruimte en het hoofd van ondernemers zit al zo vol. Maar zoals gezegd: wij ruimen de bureaucratie grotendeels op en doen er alles aan om de plaatsing zo makkelijk mogelijk te maken. En stel dat het onverhoopt toch niet lukt, dan is IBN er altijd nog als veilige haven. Onze maatschappelijke rol wordt anders: van werkgever naar verbinder.’
Maarten Gielen
Algemeen Directeur IBN